Niech moja opowieść będzie jak wypad na kilka dni za miasto, gdy po przybyciu na miejsce uświadomiliśmy sobie, że czegoś nie zabraliśmy. Niech będzie jak rozmowa ze znajomymi, po odbyciu której – gdy znajomi już wyszli – nagle konstatujemy, że nie poruszyliśmy wielu ważnych tematów. Nie wiem, czy kiedykolwiek jeszcze powrócę, by zebrać to, co zapomniałam, czy podejmę tematy, których nie poruszyłam.
– Maria Stangret-Kantor
Maria Stangret-Kantor jest wybitną indywidualnością artystyczną. Chociaż najważniejszym polem jej sztuki zawsze było malarstwo, to nie sposób pominąć w jej twórczym dorobku wielkich kreacji aktorskich w Teatrze Cricot 2 czy udziału w happeningach Tadeusza Kantora.
Swojego późniejszego męża Tadeusza Kantora poznała w połowie lat 50., kiedy studiowała na krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Była świadkiem narodzin Teatru Cricot 2 i aktywną uczestniczką życia artystycznej awangardy czasów PRL-u. Przez ponad 30 la małżeństwa Maria i Tadeusz stanowili nierozłączną parę artystów wzajemnie się inspirujących i wspierających.
Maria była nie tylko czołową aktorką w Teatrze Cricot 2, odtwórczynią wybitnych ról m.in. w „Kurce wodnej”, „Nadobnisiach i koczkodanach”, „Umarłej klasie”, „Wielopolu-Wielopolu”, ale także pierwszą powierniczką, krytyczką i współpracowniczką Kantora w czasie powstawania spektakli.
W swoich wspomnieniach Maria Stangret-Kantor kreśli niezwykle barwny obraz życia artystycznego (i związanego z nim życia towarzyskiego) swoich czasów. Relacjonuje wiele zabawnych wydarzeń i anegdot z zagranicznych tourneés Cricotu. Ujawnia dramatyczne jak i szczęśliwe chwile swego małżeństwa, zarówno te dotyczące skomplikowanych relacji artystycznych, jak i spraw związanych z trudami codziennego życia w Polsce Ludowej. Życie osobiste i kolejne etapy w rozwoju artystycznym dwójki twórców splata się z historią awangardy artystycznej w powojennej Polsce. Okiem uważnej obserwatorki widzimy m.in. reaktywację i przemiany Grupy Krakowskiej czy powstanie Galerii Foksal. Z tych wielu wspomnieniowych wątków wyłania się życie pełne pasji, miłości, nagłych zwrotów, ale i wizerunek silnej, niezłomnej kobiety, która potrafiła połączyć swój własny temperament artystyczny, swoją własną drogę twórczą z rolą żony, partnerki i współpracowniczki Tadeusza Kantora.
Maria Stangret-Kantor opisuje powody metamorfoz swego malarstwa, od najwcześniejszych informeli i „pejzaży kontynentalnych” po cykle „hommages”. Pisze o swoich inspiracjach, artystycznych podróżach, odkryciach i spotkaniach.
Jest to pierwsza publikacja wspomnień Marii Stangret-Kantor. Tekst ilustrują liczne fotografie – zarówno reprodukcje prac artystki, jak i zdjęcia ze spektakli w których występowała, oraz zupełnie prywatne fotografie dwójki artystów i ich przyjaciół. Wiele z nich pochodzi z prywatnego archiwum artystki i nie było dotąd prezentowanych.
Książka dostępna w dystrybucji Cricoteki i jej księgarni.
Wstęp Marii Stangret – fragment książki
Malując progi wśród dziesięciu najwązniejszych książek artystycznych 2016 roku Culture.pl
Fragmenty książki w Magazynie SZUM
Recenzja Moniki Małkowskiej w Rzeczpospolitej
248 stron
160 x 200 mm
okładka miękka
nakład: 2000
reprodukcje kolorowe i czarno-białe
Kraków 2016
Wydawcy: Fundacja im. Tadeusza Kantora, Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka w Krakowie
Spisał i zredagował: Lech Stangret
Współpraca redaktorska: Józef Chrobak
Korekta: Karolina Czerska, Jadwiga Grudzień
Koordynacja produkcji: Paulina Kaucz
Współpraca: Antoni Burzyński
Opracowanie graficzne: Zbigniew Prokop – Creator s.c.
ISBN 978-83-61213-89-5 (Cricoteka)
ISBN 978-83-909718-5-8 (Fundacja im. Tadeusza Kantora)
