Instytut Adama Mickiewicza i Fundacja Tadeusza Kantora prezentują najnowszy projekt Auriea’i Harvey i Michaëla Samyna (kolektywu artystycznego Tale of Tales). Cricoterie to interaktywny projekt, zrealizowany w technologii VR nawiązujący do dziedzictwa jednego z największych twórców polskiego teatru, łączący nowoczesne rozwiązania ze świata kultury i rozrywki cyfrowej.
Cricoterie jako dzieło jest programem VR badającym cechy tego medium artystycznego oraz jego status w kontekście innych dziedzin sztuki. Projekt powstał w efekcie wizyty studyjnej Tale of Tales w Polsce, podczas której twórcy zafascynowali się dziedzictwem legendy polskiego teatru awangardowego. Następnie spędzili miesiąc na rezydencji w domu twórczości Tadeusza Kantora i Marii Stangret w Hucisku, gdzie intensywnie pracowali nad rozwojem programu.
Bardzo znaczące jest to, że Cricoterie nie jest hommage’em dla Tadeusza Kantora. W przypadku Cricoterie okazało się, że cechy teatru, a szczególnie teatru Kantora – z wykorzystaniem manekinów, oraz obecnością na scenie samego autora ingerującego w przedstawienie – idealnie korespondowały z obszarem wirtualnej rzeczywistości, którego możliwości eksplorowali artyści. Problem statusu obiektów w przestrzeni VR okazał się bardzo inspirujący do rozwoju tego projektu. Szczególnie kiedy są to manekiny z teatru legendy teatru awangardowego.
Auriea Harvey i Michaël Samyn tak opisują Cricoterie:
W cyberprzestrzeni wszystko jest martwe. Żadna z rzeczy stworzonych przy pomocy komputera nie jest żywa. Niektóre z nich są trójwymiarowe, jak my. Inne oddychają, jak my. Wyglądają bardzo realnie. Nie jak ludzie, czy obiekty wypełniające nasz namacalny wszechświat. Nie jak idee, pojęcia, uczucia czy fantazje. Nawet nie jak odległe planety i gwiazdy, ledwo widoczne gdzieś tam w oddali. Są obecni tutaj i są realni, choć istnieją w rzeczywistości, którą możemy jedynie odwiedzić, ale nigdy jej naprawdę nie zaludnimy.
To właśnie tego typu sentymenty przyciągnęły nas do teatru Tadeusza Kantora. Na scenie Cricot2 wszystkie obiekty były równe. Tablica, urządzenie, aktor, manekin. Wszystkie były elementami obrazu, który tworzył zawsze obecny na scenie reżyser – Tadeusz Kantor. Jego twórczość przypominała badanie, zgłębianie wspomnień, obrazów, zbiorowych i pojedynczych symboli. Eksperyment polegający na zbieraniu rzeczy w jednym miejscu, żeby zobaczyć, co się stanie. Co się stanie w środku tego doświadczenia.
Program Cricoterie powstał pod wpływem inspiracji Kantorem. Nie jest to jednak rekonstrukcja, dokument, czy hołd. Bezwstydnie ukradliśmy jego sztukę, aby stworzyć swoją.
Podczas premiery w Teatrze Studio (22 września godz. 11.00) można będzie osobiście doświadczyć projektu oraz wziąć udział w rozmowie z jego twórcami – Aurieą Harvey i Michaëlem Samyn. Odbędzie się także dyskusja na temat remixu dziedzictwa i wykorzystania technologii w teatrze z udziałem Magdy Szpecht, Dawida Mlekickiego i Sandry Frydrysiak. Ilość stanowisk VR w trakcie premiery ograniczona.
Twórcy Cricoterie wezmą też udział w II edycji konferencji Digital Cultures, którą Instytut Adama Mickiewicza organizuje 24 i 25 września w Kinie Iluzjon w Warszawie.
Autorzy: Auriea Harvey, Michaël Samyn
Produkcja: Tale of Tales
Koprodukcja: Instytut Adama Mickiewicza, Flanders Audiovisual Fund
Muzyka: Gerry De Mol
Partner: Fundacja im. Tadeusza Kantora
Koordynacja i produkcja: Anna Szylar, Antoni Burzyński, Michał Rogulski
Autor fotografii Tadeusza Kantora: Jerzy Borowski
Auriea Harvey i Michaël Samyn poznali się przez Internet, kiedy jeszcze coś to oznaczało (w roku 1999). Projektowali strony internetowe i tworzyli net art pod szyldem Entropy8Zuper! W 2000 roku otrzymali SFMOMA Webby Award. Przez ponad dziesięć lat zajmowali się produkcją niezależnych gier wideo, prowadząc studio Tale of Tales, tworząc takie przełomowe tytuły jak The Path, czy Sunset. Ich dzieła przełamywały granice gatunku i badały naturę gier komputerowych, jednocześnie kładąc duży nacisk na wartościową warstwę emocjonalną i estetyczną. Stworzona w 2005 roku i działająca do dziś gra MMO [Massive Multiplayer Online] Endless Forest umożliwiała graczom z całego świata pozbawione jakiegokolwiek celu wspólne wcielanie się w jelenie w lesie. The Path jest z kolei przykładem podważania celowości i możliwości odniesienia zwycięstwa w grze, oraz narracyjnym eksperymentem.
Artyści kilka lat temu porzucili świat gier wideo, aby odkryć kolejne wymiary artystycznego potencjału technologii komputerowej jako Song of Songs. Mieszkają i pracują w Gandawie w Belgii.
Ich prace weszły do kanonu sztuki komputerowej. Znajdują się w kolekcjach m.in. San Francisco MoMA, Muzeum Sztuki Nowoczesnej M HKA w Antwerpii, Savannah Collage of Art and Design, Triennale di Milano. Aktualnie są prezentowane m.in. na pierwszej przekrojowej wystawie gier komputerowych w kontekście sztuki w Victoria&Albert Museum w Londynie.
Vlog z rezydencji w Hucisku – song-of-songs.org/cricoterie.html
Wywiad Marka Kępy dla Culture.pl
tale-of-tales.com/
Instytut Adama Mickiewicza jest narodową instytucją kulturalną, której misja opiera się na budowaniu i przedstawianiu kulturowego wymiaru Polski poprzez aktywny udział w międzynarodowej wymianie kulturalnej. Instytut prowadzi projekty kulturalne w 70 krajach. Od 2016 roku IAM przedstawił ponad 5500 wydarzeń kulturalnych ponad 52 milionom ludzi na pięciu kontynentach. Wszystkie projekty Instytutu oznaczone są marką culture.pl.
Fundacja im. Tadeusza Kantora powstała w 1994 roku, po śmierci artysty. Celem Fundacji jest zachowanie jego dziedzictwa artystycznego, udostępnianie go szerokiej publiczności oraz wspieranie najbardziej wartościowych, nowych inicjatyw artystycznych, a także prowadzenie badań w duchu wolności artystycznej i intelektualnej. Fundacja prowadzi Dom Tadeusza Kantora i Marii Stangret w Hucisku.
Partnerami premiery są Teatr Studio oraz World of VR.
Projekt jest częścią koordynowanego przez Instytut Adama Mickiewicza międzynarodowego programu kulturalnego POLSKA 100, realizowanego w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2021.
Sfinansowano ze środków MKiDN w ramach Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017–2021.
Więcej informacji:
Sztuczne formy życia – rozmowa Piotra Sterczewskiego z Tale of Tales dla Dwutygodnika
www.culture.pl
www.digitalcultures.pl
www.kantorfoundation.pl
Więcej zdjęć z premiery Cricoterie w Teatrze Studio
